Lymfeklierdissectie bij prostaatkanker

Een lymfeklierdissectie wordt uitgevoerd om meer duidelijkheid over uw situatie te krijgen. Verdere behandeling is namelijk afhankelijk van het al dan niet aanwezig zijn van uitzaaiingen in de lymfklieren. Als er uitzaaiingen (positieve klieren) worden gevonden, kunnen deze in bepaalde gevallen met radiotherapie (bestraling) worden behandeld. Als genezing niet meer mogelijk is, komt u in aanmerking voor hormoontherapie.

Uitzaaiingen in het lymfeklierstelsel

Het lymfeklierstelsel is verspreid door uw hele lichaam. De belangrijkste functie van lymfevocht is afvalstoffen uit het lichaam opruimen. Het lymfevocht met de afvalstoffen verzamelt zich in de lymfeklieren.

De lymfeklieren die het dichtst bij uw prostaat liggen, bevinden zich in het kleine bekken. Als u prostaatkanker hebt, kunnen tumorcellen uit uw prostaat losraken en zich verderop in uw lichaam vestigen. Dit noemen we uitzaaiingen of metastasen. Het verspreiden van tumorcellen gebeurt via de lymfe- en bloedbanen. We treffen uitzaaiingen daarom als eerste aan in de aangrenzende lymfeklieren. We verwijderen deze klieren dus om te achterhalen of de prostaatkanker zich tot uw prostaat beperkt of is uitgezaaid naar uw lymfeklieren. Later kunnen tumorcellen ook verder uitzaaien, bijvoorbeeld naar de botten, longen en/of de lever.

Bij een lymfeklierdissectie wordt u opgenomen op de afdeling urologie.

U moet nuchter zijn, tenzij anders is afgesproken. Zie hiervoor de nuchterheidscriteria.

De lymfeklieren kunnen op twee manieren operatief worden verwijderd:

• via een kijkoperatie (laparoscopische pelviene lymfklierdissectie);
• via de klassieke manier: een snede in uw onderbuik (pelviene lymfklierdissectie).

Bij een kijkoperatie brengt de uroloog via een kleine snede een kijkinstrument (laparoscoop) in de buikwand. Door enkele andere sneetjes brengt hij kleine instrumenten in de buik, waarmee de lymfklieren worden verwijderd. Als tijdens de operatie blijkt dat dit niet haalbaar is, zal worden gekozen voor een klassieke operatie waarbij een snede in de onderbuik wordt gemaakt.

In beide gevallen zullen tijdens de lymfklierdissectie meerdere lymfklieren worden verwijderd en door de patholoog-anatoom worden onderzocht op kwaadaardige cellen.

De operatie duurt circa 1½ uur.

• Na de operatie heeft u een infuus. Verder krijgt u pijnstilling in tabletvorm.
• Als gevolg van de kijkoperatie kunt u een paar dagen last van uw schouders hebben. De oorzaak is een middenrifprikkeling door het toedienen van koolzuurgas tijdens de operatie.
• Na 24 uur kunnen de pleisters worden verwijderd en mag u weer douchen. Een bad nemen of zwemmen mag u weer na een week.
• In de meeste gevallen wordt gebruik gemaakt van oplosbare hechtingen. Als dit in uw geval anders is, krijgt u een afspraak op de polikliniek om deze hechtingen te laten verwijderen.
• De opname duur is afhankelijk van het beloop, doorgaans kunt u na twee dagen uit het ziekenhuis worden ontslagen.

De lymfeklieren die tijdens de lymfklierdissectie zijn verwijderd, worden door de patholoog-anatoom onderzocht op kwaadaardige cellen. Bij ontslag uit het ziekenhuis krijgt u een afspraak mee voor het controlebezoek op de polikliniek bij uw behandelend arts. Deze zal u inlichten over de resultaten van het weefselonderzoek. Daarnaast wordt besproken of nader onderzoek en/of behandeling noodzakelijk is. Het is bij ons standaard procedure aansluitend een afspraak bij de oncologieverpleegkundige te plannen. Dit zegt niets over de te verwachte uitslag. Wanneer de uitslag van het weefsel goed is, zal dit gesprek komen te vervallen. U hoort dat in het gesprek met de uroloog.

Naast de gebruikelijke complicaties bij een operatie zoals bijvoorbeeld een nabloeding of infectie bestaat bij deze operatie ook de kans op het vasthouden van lymfvocht. Om dit te beperken kunt u een strakke slip dragen en als u ligt, kunt u ervoor zorgen dat uw onderlichaam hoger ligt dan uw bovenlichaam.

Om zo snel mogelijk uw oude conditie terug te krijgen, kunt u dagelijks een stuk wandelen. Langdurig liggen of zitten draagt niet bij aan uw herstel. Wel moet u de eerste weken na de operatie zware lichamelijke inspanningen zoals tillen vermijden. Langzamerhand kunt u uw gebruikelijke werkzaamheden weer oppakken, afhankelijk van uw gezondheidstoestand.

Na de ingreep komt u na ongeveer 10 dagen voor controle bij uw uroloog op de polikliniek urologie.

Ontslag vanuit de kliniek:
De eerste 72 uur kunt u contact opnemen, tijdens kantoortijden, met polikliniek Urologie telefoonnummer: (0183) 64 42 65. Buiten kantoortijden met afdeling Urologie telefoonnummer: (0183) 64 30 14.

U dient contact op te nemen bij de volgende klachten:

• Aanhoudende pijn die niet verdwijnt met de voorgeschreven pijnstillers;
• Koorts boven de 38,5°C of langer dan 24 uur vanaf 38°C;
• Bolle of gespannen buik;
• Pussige of erg rode wond.

Wanneer u na het lezen van deze informatie nog vragen heeft, dan kunt u contact opnemen met de polikliniek urologie: (0183) 64 42 65.