Psoriasis
Wat is…
Psoriasis is een veel voorkomende, chronische huidziekte, waarbij schilferende plekken op de huid ontstaan. Circa één op de 50 mensen heeft deze huidaandoening. Van nature heeft psoriasis een wisselend verloop met rustige periodes, afgewisseld door tijden waarin de aandoening actief is en de huid meer is aangedaan. De ziekte is niet besmettelijk, wel bestaat er een erfelijke aanleg.
Hoe wordt de diagnose gesteld?
Meestal zijn de huidafwijkingen zo kenmerkend dat de dermatoloog op het eerste gezicht direct de diagnose kan stellen. Een enkele keer is het nodig om onder plaatselijke verdoving een klein stukje huid (biopt) weg te nemen voor aanvullend onderzoek in het laboratorium.
Wat betekent het om psoriasis te hebben?
Psoriasis is geen gevaarlijke ziekte. Het voornaamste probleem van psoriasis ligt in de niet gave huid. De patiënt zelf en zijn omgeving reageren hierop zeer verschillend. Voor sommigen zijn al een paar kleine plekjes een groot probleem. Anderen daarentegen kunnen soms vrij gemakkelijk uitgebreidere huidafwijkingen accepteren.
Psoriasis is voor velen moeilijk te aanvaarden en psychisch belastend. Dit komt vooral door het chronische (vaak niet voorspelbare) karakter van de aandoening en door de reacties van mensen uit de omgeving.
Het vroeg en grondig behandelen van psoriasis betekent niet dat deze ziekte zich gunstiger ontwikkelt, dan wanneer er een meer afwachtende houding wordt aangenomen. Het is niet altijd nodig of verstandig om de psoriasis maximaal te behandelen. Het is een chronische aandoening, die niet geneest en uw huid mag niet onnodig beschadigd raken.
Het is mogelijk om voor zomervakanties intensief te behandelen, zodat met een gave huid zomerkleding of badkleding gedragen kan worden. Het is na een erg intensieve behandeling vervolgens verstandig om in de winter minder intensief te behandelen.
Symptomen
Bij psoriasis zijn er op de huid scherp begrensde witte schilferende plekken op een rode ondergrond aanwezig. Een enkele keer jeuken de plekken, maar meestal is dit niet het geval. Wanneer de huid erg droog is, kunnen er pijnlijke kloofjes ontstaan.
De plekken komen vooral voor op de strekzijde van ellebogen, knieën en op de rug boven de billen (psoriasis vulgaris). Vaak zijn er plekken op het behaarde hoofd, vooral bij de haargrens van het voorhoofd en achter de oren. Soms zijn de plekken groot en over het gehele lichaam verspreid aanwezig, of zijn de lichaamsplooien aangedaan (psoriasis inversa). Bij anderen gaat het om talrijke, kleine druppelgrote plekjes (psoriasis guttata). Ook de nagels doen vaak mee: er ontstaan putjes, geelbruine verkleuring, met verdikking van de nagelplaat en gedeeltelijke loslating van de nagel. De slijmvliezen (behalve de penis) en de inwendige organen zijn nooit aangedaan.
De huidafwijkingen kunnen samengaan met ontsteking van de gewrichten (psoriasis arthropathica). De gewrichten zijn dan rood, gezwollen, pijnlijk en voelen warm aan.
Oorzaken
Psoriasis hangt samen met een erfelijke aanleg, waarbij door een versnelde groei de opperhuid onvoldoende uitrijpt. Waarom er sprake is van een versnelde groei is niet bekend; de feitelijke oorzaak van psoriasis is dus nog niet opgehelderd. Overigens is het niet zo dat iedereen met een aanleg voor psoriasis in de loop van het leven ook daadwerkelijk psoriasis zal krijgen.
Er zijn een aantal uitlokkende factoren bekend, waardoor psoriasis kan ontstaan of kan verergeren.
- Sommige infectieziekten kunnen het beloop van psoriasis ongunstig beïnvloeden. Het gaat hierbij om onder andere griep, ontstekingen van de keel, tandwortels, neus-, voorhoofd- en bijholtenontsteking.
- Bepaalde medicamenten kunnen psoriasis doen verergeren.
- Soms ontwikkelt zich een psoriasisplek op de plaats waar de huid op een of andere wijze geprikkeld is, bijvoorbeeld door een verwonding of veel krabben.