Hartfalen
Wat is…
U bent onder behandeling van de cardioloog omdat de pompfunctie van uw hart verminderd is. Dit wordt hartfalen genoemd. Wij informeren u over de oorzaak en klachten van hartfalen en de behandeling ervan door de cardioloog. Hier leest u wat u zelf kunt doen om uw conditie zo goed mogelijk te houden.Het is goed u te realiseren dat de situatie voor iedereen weer anders kan zijn.
Een gezond hart
Een gezond hart pompt in rust zo’n 4 à 5 liter bloed per minuut via aders en slagaders door het lichaam. Dit bloed brengt zuurstof en voedingsstoffen naar alle organen en weefsels en voert afvalstoffen af naar de nieren en de lever. Het hart bestaat uit twee helften: een rechter- en een linkerhelft. Iedere helft bestaat uit een boezem en een kamer.
Het bloed dat uit het lichaam in de rechterhelft van het hart komt, is zuurstofarm en bevat veel koolzuur. Dit bloed gaat via de rechterboezem naar de rechterkamer en verder via de longslagader naar de longen. De longen voorzien het bloed van zuurstof. Dit zuurstofrijke bloed komt via de linkerboezem in de linkerkamer. Vanuit de linkerkamer gaat het via de lichaamsslagader (aorta) naar de rest van het lichaam. Om ervoor te zorgen dat het bloed in de goede richting wordt gepompt, heeft het hart vier kleppen. De kleppen bevinden zich tussen de boezems en de kamers en tussen de kamers en de slagaders. Het hart zelf krijgt zuurstof en voedingsstoffen via de kransslagaders die om het hart heen lopen. Deze vertakken zich tot kleine vaatjes die in de hartspierwand lopen.
Wat is hartfalen?
Hartfalen is een complex van klachten en verschijnselen tengevolge van een tekortschietende pompfunctie van het hart. Omdat uw hart minder goed pompt, wordt uw lichaam niet voldoende van zuurstofrijk bloed voorzien.
Symptomen
Een gevolg van hartfalen kan zijn dat u sneller moe bent bij inspanning. Lopen, boodschappen doen of traplopen bijvoorbeeld kunnen moeilijker worden. Ook kan op een aantal plaatsen in het lichaam vochtophoping ontstaan. Vochtophoping in de longen ('vocht achter de longen') kan kortademigheid veroorzaken. Bij vochtophoping in de enkels, benen of in de buikholte zult u wellicht merken dat uw kleren strakker gaan zitten of dat een vol gevoel in de buik ontstaat.
Hoe merk ik dat ik teveel vocht vasthoud?
- uw schoenen of kleding gaan strakker zitten;
- uw broekriem moet twee gaatjes wijder;
- uw gewicht neemt meer toe dan twee kilogram in twee à drie dagen;
- u heeft toenemende last van vermoeidheid;
- toenemende kortademigheid;
- steeds of toenemend een 'vol gevoel' hebben, buikpijn, misselijkheid;
- hartkloppingen;
- gevoel van verkoudheid en hoesten;
- verwardheid en onrust;
- 's nachts vaak moeten plassen;
- overdag minder plassen en de urine is donkerder.
Oorzaken
Hartfalen kan verschillende oorzaken hebben. De cardioloog vertelt u wat bij u de oorzaak van het hartfalen is. Dit kan ook een combinatie van oorzaken zijn. De mogelijke oorzaken zijn:
Afwijkingen aan de kransslagaders/hartinfarct
Een veel voorkomende oorzaak van hartfalen is een ernstige afwijking aan de kransslagaders of een hartinfarct. Bij een hartinfarct sterft als het ware een stukje van de hartspier af. Er ontstaat een litteken dat stugger is dan spierweefsel. Dit vermindert de pompkracht in het gebied van het hartinfarct.
Hoge bloeddruk
Als het hart een lange tijd tegen een hoge bloeddruk in moet pompen, kan de hartspier slapper worden. Zo verliest het hart steeds meer pompkracht.
Niet goed werkende hartkleppen
Hartkleppen kunnen vernauwd zijn of niet goed meer sluiten, bijvoorbeeld door een hartinfarct of slijtage. Dit betekent dat het hart extra kracht moet zetten om het bloed door de kleppen te laten gaan. Op den duur kan het hart overbelast raken en minder krachtig gaan pompen.
Een onregelmatig hartritme
In de boezem van het hart ontstaat normaal gesproken ongeveer 70x per minuut een prikkel waardoor het hart samenknijpt. Als er geen enkele regelmaat zit in de snelheid waarmee de boezems prikkels afgeven, gaan de kamers onregelmatig en minder efficiënt samenknijpen ('boezemfibrilleren'). Dit kan leiden tot een verminderde pompkracht van het hart. Andersom kan vochtophoping in de longen weer de oorzaak zijn van boezemfibrilleren.
Ziekte van de hartspier
'Cardiomyopathie' is een ziekte van de hartspier zelf. Bij deze ziekte kan de wand verdikt of verslapt zijn, waardoor de pompkracht vermindert.