Allergie conserveermiddel

U bent allergisch voor conserveermiddel; wat nu?

Bij u is een allergie voor één of meer van de volgende conserveermiddelen aangetoond:

• 2-bromo-2-nitropropane-1,3-diol
• cocamidopropyl betaïne
• diazolidinyl urea
• formaldehyde
• imidazolidinyl urea
• methyldibromo glutaronitrile phenoxyethanol
• methyl(chloro)isothiazolinone parabenen (butylparaben, ethylparaben, methylparaben, propylparaben)
• quaternium-15
• hydroxy methylpentylcyclohexene carboxaldehyde

Wanneer u met het conserveermiddel waar u overgevoelig voor bent in contact komt, kan dit eczeem veroorzaken. Het is dus van belang dat u probeert contact met de conserveermiddelen waarvoor u allergisch bent te vermijden. De informatie op deze pagina kan u daarbij behulpzaam zijn. Voor meer informatie over allergisch contacteczeem kunt u de informatiepagina 'Allergisch contacteczeem' raadplegen.

Wat zijn conserveermiddelen?

Producten die water bevatten kunnen besmet raken met bacteriën en schimmels. Hierdoor zal het product bederven en kan het niet meer gebruikt worden. Om dit te voorkomen voegt een fabrikant één of meer conserveermiddelen toe aan water bevattende producten. Conserveermiddelen zijn namelijk chemische stoffen die bacteriën en schimmels doden.

In welke producten komen conserveermiddelen voor?

Conserveermiddelen komen voor in alle producten die water bevatten. De belangrijkste veroorzakers van allergisch contacteczeem door conserveermiddelen zijn cosmetica en toiletartikelen. Producten waar conserveermiddelen in voor komen zijn:

• Cosmetische producten die op de huid blijven ('stay-on products') zoals dag- en nachtcrème, bodymilk en -lotion, after-shave, balsems, zonnebrandproducten en natte toiletdoekjes. Toiletartikelen die bij gebruik weer snel van de huid worden afgespoeld, zoals zeep, shampoo, badschuim en douchegel ('Wash off products') veroorzaken minder vaak problemen.
• Zowel door de arts voorgeschreven geneeskundige crèmes, zalven, oog- en oordruppels, alsook vrij verkrijgbare crèmes en “alternatieve” smeersels op plantaardige basis bevatten dikwijls een conserveermiddel (meestal parabenen).
• Huishoudelijke producten zoals afwasmiddelen, vloeibare schoonmaakmiddelen, wasverzachter en dergelijke.
• Hobbyproducten zoals lijmen en verfsoorten op waterbasis.

In welke beroepen zijn conserveermiddelen van belang?

In de metaalindustrie wordt bij het bewerken van metaal (verspaningswerkzaamheden) op grote schaal snijolie, ook wel koelvloeistof genoemd, gebruikt met daarin conserveermiddelen. In het schildersbedrijf worden in toenemende mate verfsoorten op waterbasis gebruikt die conserveermiddelen bevatten. Ook in alle procesindustrieën waarbij het productieproces op waterbasis plaatsvindt, zoals bijvoorbeeld de papierfabricage, zal men conserveermiddelen aantreffen.

Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?

Het belangrijkste is het contact met het conserveermiddel zo veel mogelijk te vermijden. Op cosmetica en toiletartikelen staat tegenwoordig de samenstelling op de verpakking vermeld. Aan de hand hiervan kunt u nagaan of het product voor u veilig is. In geval van hobbyproducten zoals latexverf wordt de samenstelling niet altijd vermeld en is het in de praktijk ook nauwelijks mogelijk te achterhalen welk conserveermiddel er in zit. Ook het vaststellen van de identiteit van de conserveermiddelen in beroepsstoffen is in de praktijk erg moeilijk.

Zijn er andere stoffen die ik moet vermijden?

In sommige kant en klare voedingsmiddelen worden conserveermiddelen toegepast. Uitsluitend de parabenen (E214 t/m E219) worden sporadisch aan enkele voedingsmiddelen toegevoegd. Dit veroorzaakt, ook bij patiënten die allergisch zijn voor parabenen, zelden problemen. In het algemeen is het dus ook niet nodig te zoeken op de verpakking van voedingsmiddelen en kunt u gewoon alles eten.

Hoe weet ik welke producten veilig zijn?

Bij cosmetica kunt u eventueel een gebruikstest doen: Gedurende maximaal veertien dagen tweemaal per dag het product in een elleboogplooi smeren. Als er hierna nog geen roodheid of jeuk ontstaat, is het betreffende product waarschijnlijk veilig voor u. Deze test mag niet uitgevoerd worden met toiletartikelen zoals shampoo, zeep en badschuim! Deze irriteren de huid. Een dergelijke gebruikstest kan ook niet uitgevoerd worden met hobbyproducten of beroepsstoffen. Ook deze irriteren de huid en soms wordt de huid zelfs beschadigd. Hobbyproducten of beroepsstoffen kunnen daarom alleen in overleg met uw dermatoloog getest worden.

Hoe ziet allergisch contacteczeem door conserveermiddel eruit?

Allergisch contacteczeem bestaat uit rode, wat schilferende maar vooral jeukende huiduitslag op plaatsen waar de huid in contact komt met het conserveermiddel-bevattende product. Soms zijn er ook pukkeltjes te zien en kan de huid nat worden. De gebruikswijze van een product bepaalt de plaats op de huid waar het eczeem zal ontstaan; in het gelaat en de hals zoals bijvoorbeeld bij gebruik van een dag/nachtcrème of over het gehele lichaam zoals bij een bodymilk of onder de oksels bij deodorantcrème. Eczeem bij de anus kan veroorzaakt worden door natte toiletdoekjes. Bij een metaalarbeider of schilder zullen vooral de handen, onderarmen en soms het gelaat aangedaan zijn.

Wordt mijn eczeem geheel veroorzaakt door contact met conserveermiddelen?

Soms wordt het eczeem uitsluitend en alleen veroorzaakt door contact met het conserveermiddel. Toch kan het gebeuren dat volledig vermijden van het conserveermiddel het eczeem niet geheel doet verdwijnen. Dit komt doordat het eczeem soms meerdere oorzaken heeft. Naast allergie kan irritatie meespelen, bijvoorbeeld door contact met water en zeep. Daarnaast hebben sommige mensen een erfelijk bepaalde aanleg voor eczeem. Het is altijd belangrijk en nuttig om producten die het conserveermiddel waarvoor u allergisch bent te vermijden. Maar dat zal helaas niet altijd tot volledige genezing van uw eczeem leiden.